Sunday, November 28, 2004

Vrijheid van Meningsuiting

Er heeft zich een merkwaardige discussie ontsponnen rond het begrip “vrijheid van meningsuiting,” een discussie, die zich vooral verhard heeft bij hen die de felste voorstander zijn van deze fundamentele vrijheid. Er lijkt wel verwarring te zijn ontstaan tussen vrijheid van meningsuiting en de vrijheid maar alles recht voor zijn raap te zeggen, zoals het in je hoofd opkomt. Maar in het laatste geval kun je niet meer spreken van vrijheid van meningsuiting, dan hebben we meer te doen met de vrijheid van kwetsen. Veel Nederlanders menen ten onrechte dat zij het recht moeten hebben om ALLES te zeggen, ongeacht of het kwetsend is of niet. Moeten die anderen maar niet zulke lange tenen hebben. Nederlanders hebben het vrije kwetsrecht. Afblijven, jullie watjes. Als ik je beledigen wil, dan mag dat. Nee, sterker, ik heb daar het recht toe.
Het merkwaardige is, dat ook de grondwet die vrijheid niet geeft. Alleen worden de beperkingen binnen de wet weinig toegepast. Zolang er niemand opstaat en zegt dat iets te kwetsend is, wordt het allemaal gedoogd.
Wij, volk van zeevaarders en kaasmakers, en fietsers tegen de wind in, hebben blijkbaar eelt ontwikkeld aangaande dit recht van de buurman ons te beledigen. Maar dat wil nog niet zeggen, dat het nou zo mooi is dat wij zo lomp en onbehouwen zijn. Er zijn nog andere waarden in de wereld, en respect is er één van. Het moet toch mogelijk zijn vrijuit te zeggen wat je denkt zónder daarbij grof en beledigend te worden? Of kan het de Nederlander werkelijk niet schelen hoe een ander zich voelt, als hij maar bot mag zeggen wat hij denkt?
Geert Hofstede heeft de verschillende wijzen waarop culturen naar waarden kijken in kaart gebracht. Dat levert hele verhelderende inzichten op. Het voert te ver hier uit te leggen hoe hij dat precies gedaan heeft. Hij laat onder andere zien dat “eerlijkheid” bij ons hoog in het vaandel staat, maar dat bij andere culturen de machtsafstand groter is, en dat “respect” veel hoger scoort. Een beetje meer deemoed zou de Nederlander misschien niet misstaan.
Het wordt tijd om weer eens een mijl in de mocassins van de overbuurman te lopen. Dat zou ander licht kunnen werpen op die fel gekoesterde “vrijheid van meningsuiting”, die overigens wonderlijk genoeg alleen voor kaaskoppen geldt, en niet voor andersdenkenden. Als die na veel aandrang zeggen dat ze het niet erg vinden als deze of gene dood zou gaan, dan is Nederland te klein!
Het moet niet nóg gekker worden!

Thursday, November 25, 2004

Slangensentiment

De slang werd wakker. Hij richtte zijn kop op uit het bed van bladeren en keek dreigend om zich heen. De zon scheen. De vogels twinkelden vrolijk vanuit de takken van de bomen. Maar de slang had daar geen boodschap aan. Hij was uit zijn humeur. Nu wist hij wel niet wat een humeur was, maar het was hem zonneklaar dat hij er niet in was. Anders had hij niet zo’n nors gevoel gehad tussen zijn wenkbrauwen.
Hij legde zijn kop weer in de bladeren en strekte zich uit. Meteen gleed hij daarmee uit zijn nest, glad als een aal, en kwam hij terecht aan het ondereind van de poten van de langpootmug.
“Ga weg!” blies hij naar de staken van de mug. “Ik ben mijn humeur kwijt. Ik moet het zoeken.”
“Nou, nou,” bromde de mug vanaf zijn hoogte. “Als je zo moppert, zul je het ook niet vinden. Je kunt je beter afvragen waaróm je je humeur kwijt bent.”
De slang slingerde geërgerd met zijn glibberige lijf tussen de latten van de mug. “Ach, klets niet zo eigenwijs!”
“Er zit je iets dwars!” zoemde de mug triomfantelijk. “Nu weet ik het! Er zit je iets dwars! Nou, vertel het maar. Je zult zien: dat lucht op!”
“Er zit me helemaal niets dwars!” siste de slang woedend. “Was het maar zo! Nooit zit mij ooit iets dwars. Alles is glad en recht aan mij. Dat ben ik zat! Stront zat! Ik heb geen haren, geen stekels, geen poten, geen nagels, geen snavel, geen . . . .”
“Ja, ja,” zei de mug. “Zo kan ie wel weer. Je bent het meest gladde, glibberige, sierlijke, rimpelloze, gelikte schepsel op aarde, en je bromt als een ongelikte beer! Maar daar heb ik geen trek in!” De mug draaide gepikeerd alle facetten van zijn oogjes naar de lucht en stapte op zijn lange, hoekige poten over de ellendig kronkelende slang heen.
“Nou, ik vind jou redelijk onbeschoft!” riep deze hem nog na, maar de mug had zijn vleugels al uitgespreid en zoemde koeltjes weg.
“Niks dwars,” mompelde de slang verdrietig in zichzelf. “Dat is het: ik heb niks dwars. Alles aan mij is altijd maar recht en saai.” Hij besloot er verder geen woorden aan vuil te maken. Hij had zijn bekomst ervan het uit te praten. Triest zwijgend gleed hij door de rest van de dag. Triest krulde hij zich op in zijn nest voor de nacht.
De volgende dag werd hij wakker. Hij richtte zijn kop op uit het bed van bladeren en keek om zich heen. De zon scheen. De vogels twinkelden vrolijk vanuit de takken van de bomen.
Behaaglijk rolde hij zich uit. De dag was zoals de dag tevoren. Toch was hij anders. De slang probeerde zich te herinneren wat hem ook al weer zo dwars had gezeten, maar hoe hij ook zijn best deed, hij kwam er niet op.
Hij was het glad vergeten.

(Dit verhaal verscheen juist onder de pseudonym "M. Plooij" in de verhalenbundel Klavier van uitgeverij de Vleermuis in Roermond.)

Wednesday, November 24, 2004

Chicory stew

This was a succesfull experiment. Chicory is the white, bitter tasting vegetable, although Jamie Oliver calls it "endive".
-
Chicory,
Red Onion
Small tasty tomatoes
Anchovies (not too many, as they are very salty)
Rosemary
Crème fraîche
Olive oil
-
Preheat oven to 225º C (450º F). Slice the onion, roughly chop the chicory and anchovies. Combine all ingredients, except the crème fraîche, and cook in the oven, stirring occasionally (30 minutes) . Stir in the crème fraîche, and serve over brown rice.
I have not tried it over white beans or flageolets, but I would not be surprised if it would taste even better! (with grated parmesan on top?)

Monday, November 22, 2004

Genegen Zijn

Ik mag wel meer genegen zijn
zolang je er nog bent.
Straks ben je dood of weg,
en ik dement.
Ik ken dan je gezicht niet meer,
of de hand die de mijne neemt.
Dan ben je vreemd.

Dus breek nog maar een glas,
omdat je te onstuimig was.
Ik geef niet meer verweer.
Jouw scherven zijn toch mijn geluk?
Wat maak ik me nou druk.

Straks zijn we samen oud,
en ben ik stilletjes vergeten
hoe ’t was te weten,
dat ik van je houd.

Ik mag wel wat meer genegen zijn.

Thursday, November 18, 2004

Hirshi Ali

Bij mijn weten huldigt Nederland het rechtsbeginsel, dat iemand die onrecht is aangedaan, niet zelf wraak mag nemen. Iemand die verminkt is, mag de dader niet in elkaar slaan of doden. De reden is dat het slachtoffer niet geacht wordt onpartijdig te kunnen oordelen over het onrecht dat hem/haar is aangedaan. De veroordeling wordt aan de rechter overgelaten.
Een goed rechtsbeginsel, dat met voeten getreden wordt waar het mevrouw Hirshi Ali betreft. Deze dame is ernstig lichamelijk en geestelijk verminkt door de godsdienstwetten van de Islam in haar land van herkomst, en maakt daar politiek royaal gebruik van.
Mevrouw Hirshi Ali houdt niet van polderend overleg. Ze is boos. En terecht. Ik zou ook boos zijn als ik zo gekwetst was. En ik zou ook gaan kijven en schelden, als ik zo boos was. Maar niet in het openbaar; niet in de politiek. Mevrouw Hirshi Ali is de minst geschikte persoon om de Islam in het openbare beklaagdenbankje te zetten. Iemand die zo boos is als zij kan de verbanden niet meer zien.
Toch is er niemand die haar belemmert haar kruistocht te voeren. Integendeel, ze wordt doodgeknuffeld door half politiek Nederland. Het is “Ayaan” voor en “Ayaan” na, en weinig mensen lijken zich bewust te zijn van het feit dat er hier een haatcampagne wordt gevoerd. Dat er hierdoor een escalatie van tegenstellingen op gang is gebracht, die nauwelijks meer te stuiten is.
En waarachtig! We blijven maar met open mond luisteren naar de woorden waarin deze dame de Nederlandse rechtsbeginselen belastert, en in onze verwarring laten we ons meeslepen. Terwijl de brand woedt, blijft ze straffeloos olie op het vuur gooien. Straffeloos, ja. Want dat ze bewaakt wordt, omdat ze bedreigd is, weet ze nog uit te buiten ook!
Stop! Stop! De tijd is nu gekomen om mevrouw Hirshi Ali haar recht op vrije meningsuiting in privé kring te laten uitoefenen. Maar laat ze in politiek Nederland nu eens haar mond houden. In de naam van God, en van Allah, en van ons gewone Nederlanders.

Wednesday, November 17, 2004

Schaamte en Schuld

Schaamte is het gevoel dat men iets heeft gedaan dat de gemeenschap afkeurt. Kan men de zonde voor de gemeenschap verborgen houden, dan is er niets aan de hand.

Schuld is het gevoel dat men gezondigd heeft. Het doet er niet toe wat de gemeenschap ervan denkt. Het schuldgevoel zit diepgeworteld en vreet aan de zondaar.
-

Phaedra is een stiefmoeder die verliefd wordt op haar stiefzoon, afgewezen wordt, en hem in het ongeluk laat storten.

Het verhaal is vele malen verteld; het eerst door Euripides die Phaedra’s verliefdheid beschrijft als de wraak van de liefdesgodin Aphrodite, omdat Hippolitus, de stiefzoon, haar versmaadt. Phaedra is zo de speelbal van de goden. Zij voelt zich niet schuldig, zij schaamt zich.

Seneca benadrukt de keuze die Phaedra bewust maakt voor haar verliefdheid. Daar is zij zelf verantwoordelijk voor haar tragedie. Deze Phaedra worstelt met een schuldgevoel.

Tuesday, November 16, 2004

Courgette soup

Onion
Courgette
potato
curry powder
tarragon, or similar herb

Fry the onion in olive oil. Shake in some curry powder, add tarragon. Fry till onions are golden. Add courgette and potato in chunks. Fry a little longer, add water, but not too much and a (vegetable) stock cube and some salt. Simmer till soft. Puré. the soup should still be fairly thick, so you can add some milk to soften. Season to taste. Serve in large bowls with fresh brown bread and butter.

Tuesday, November 09, 2004

Morgenstond

-

De morgen stond,

de avond viel.

De dag blijft rondgang

van een wiel.

Tuesday, November 02, 2004

Words on a Page

-
Words on a page
are not
words of mouth.

They are heard
in black and white
silence.

A word of mouth
springs and sings
and soars
on wings.