Vrijheid van Meningsuiting

Er heeft zich een merkwaardige discussie ontsponnen rond het begrip “vrijheid van meningsuiting,” een discussie, die zich vooral verhard heeft bij hen die de felste voorstander zijn van deze fundamentele vrijheid. Er lijkt wel verwarring te zijn ontstaan tussen vrijheid van meningsuiting en de vrijheid maar alles recht voor zijn raap te zeggen, zoals het in je hoofd opkomt. Maar in het laatste geval kun je niet meer spreken van vrijheid van meningsuiting, dan hebben we meer te doen met de vrijheid van kwetsen. Veel Nederlanders menen ten onrechte dat zij het recht moeten hebben om ALLES te zeggen, ongeacht of het kwetsend is of niet. Moeten die anderen maar niet zulke lange tenen hebben. Nederlanders hebben het vrije kwetsrecht. Afblijven, jullie watjes. Als ik je beledigen wil, dan mag dat. Nee, sterker, ik heb daar het recht toe.
Het merkwaardige is, dat ook de grondwet die vrijheid niet geeft. Alleen worden de beperkingen binnen de wet weinig toegepast. Zolang er niemand opstaat en zegt dat iets te kwetsend is, wordt het allemaal gedoogd.
Wij, volk van zeevaarders en kaasmakers, en fietsers tegen de wind in, hebben blijkbaar eelt ontwikkeld aangaande dit recht van de buurman ons te beledigen. Maar dat wil nog niet zeggen, dat het nou zo mooi is dat wij zo lomp en onbehouwen zijn. Er zijn nog andere waarden in de wereld, en respect is er één van. Het moet toch mogelijk zijn vrijuit te zeggen wat je denkt zónder daarbij grof en beledigend te worden? Of kan het de Nederlander werkelijk niet schelen hoe een ander zich voelt, als hij maar bot mag zeggen wat hij denkt?
Geert Hofstede heeft de verschillende wijzen waarop culturen naar waarden kijken in kaart gebracht. Dat levert hele verhelderende inzichten op. Het voert te ver hier uit te leggen hoe hij dat precies gedaan heeft. Hij laat onder andere zien dat “eerlijkheid” bij ons hoog in het vaandel staat, maar dat bij andere culturen de machtsafstand groter is, en dat “respect” veel hoger scoort. Een beetje meer deemoed zou de Nederlander misschien niet misstaan.
Het wordt tijd om weer eens een mijl in de mocassins van de overbuurman te lopen. Dat zou ander licht kunnen werpen op die fel gekoesterde “vrijheid van meningsuiting”, die overigens wonderlijk genoeg alleen voor kaaskoppen geldt, en niet voor andersdenkenden. Als die na veel aandrang zeggen dat ze het niet erg vinden als deze of gene dood zou gaan, dan is Nederland te klein!
Het moet niet nóg gekker worden!